Voor de pilot “Regeneratieve Landbouw Achterhoek 2025” maken we gebruik van verschillende analyses om de effectiviteit van de regeneratieve methodes te toetsen. In deze blog vertellen we van welke analyses we gebruik maken, welke parameters er getoetst worden en waarom we voor deze parameters gekozen hebben.
Voor deze pilot maken we gebruik van de volgende analyses:
1. BemestingWijzer Compleet – Eurofins;
2. Plantsapanalyses – NovaCropControl;
3. DNA – BiomeMakers;
4. Microrespiratie en koolstoffracties – WUR, Soil Biology Lab;
5. Multispectrale data en hoogtekaarten – AgriWatch;
6. Bodemvochtigheid – Farm21
BemestingWijzer Compleet – Eurofins
De chemische bodemanalyse van Eurofins geeft waardevolle informatie over de gezondheid van de bodem. Om gezonde gewassen te telen die niet afhankelijk zijn van kunstmest en ‘gewasbeschermingsmiddelen’ is het belangrijk dat planten voldoende voeding op kunnen nemen. Hierbij letten wij natuurlijk vooral op biologische activiteit, maar ook op het organisch-stofgehalte, de pH-waarde, de CEC capaciteit en de basenverzadiging van Mg2+ Ca2+, K+, Na+ en H+. Tot nu toe geven de testen vooral blijk van een geoxideerde, weinig actieve bodem.
Plantsapanalyses – Novacrop
Zoals genoemd is het belangrijk voor de gewassen om te beschikken over voldoende voeding, vooral wanneer men deze probeert te telen zonder het gebruik van kunstmest en ‘gewasbeschermingsmiddelen’.
Wanneer een bodem nog redelijk ongezond is en over weinig microbiële activiteit beschikt, is het voor planten erg moeilijk om aan voldoende nutriënten te komen. Vooral wanneer deze niet bemest worden als een zout. Wanneer planten niet voldoende nutriënten kunnen krijgen, zijn ze vatbaarder voor ziektes en benutten ze minder van hun groeipotentieel.
Met plantsapanalyses houden we de concentraties van nutriënten in het plantsap nauwlettend in de gaten, waar nodig voeden we de planten met behulp van bladbemesting. Leuk om te weten is dat de totale hoeveelheid stikstof en de NO3- en NH4+ concentratie veel zegt over het verloop van essentiële fysiologische processen in de plant en in de bodem. Uitzonderingen daargelaten betekenen een hoge hoeveelheid totale stikstof en een lage NO3- en NH4+ concentratie, een goed vermogen om eiwitten te synthetiseren. Dit duidt vervolgens vaak ook op een actief bodemleven.
Hieronder een voorbeeld van een plantsapanalyse van afgelopen jaar.
DNA – BiomeMakers
Regeneratieve landbouwmethoden zijn pas regeneratief wanneer deze bijdragen aan het gezonder maken van een agro-ecosysteem. Een fundamenteel onderdeel van een gezond agro-ecosyteem is natuurlijk een gezonde bodem.
Een belangrijke indicator van een bodem die vruchtbaar is, bestand is tegen klimaatextremen en helpt bij klimaatmitigatie is de soortenrijkdom van het bodemleven. Microbial diversity drives multifunctionality in terrestrial ecosystems | Nature Communications Deze diversiteit leidt tot het opslaan van meer koolstof, het onderdrukken van ziekten (door competitie, het activeren van systemische resistentie in planten en enz.), het beter beschikbaar maken van nutriënten en vele andere voordelen.
Om deze redenen maken we dus gebruik van de DNA analyses van BiomeMakers, deze geven een goede indicatie van hoe waardevol bepaalde regeneratieve methodes zijn voor het herstellen van een bodem-ecosysteem.
Microrespiratie en koolstoffracties – WUR Soil Biology Lab
Net zo als soortenrijkdom van het bodemleven leidt tot een weerbaardere bodem, geldt dat in veel gevallen ook voor microbiologische activiteit (2). Bij deze analyses wordt de totale hoeveelheid koolstof gemeten door verbranding en worden de fracties POM en MAOM geanalyseerd. De data omtrent bodemkoolstof worden gebruikt om vast te stellen hoeveel koolstof verschillende regeneratieve methoden opslaan. Deze eventuele koolstofopslag wordt vervolgens gebruikt voor het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen omtrent koolstofvastlegging.
Multispectrale data en hoogtekaarten – AgriWatch
Naast het licht dat we met onze blote ogen kunnen zien, weerkaatsen planten ook elektromagnetische straling die wij niet met onze ogen kunnen waarnemen. De verhoudingen waarin planten verschillende delen van het elektromagnetische spectrum weerkaatsen, kunnen een goed beeld geven over hoeveel ‘stress’ een plant ervaart. Tijdens de proef meten we de volgende vier bandbreedtes met behulp van een DJI-Mavic 3 met een multispectrale camera:
Near-infrared – 860 nm ± 26 nm;
Red – 650 nm ± 16 nm;
Red edge – 730 nm ± 16 nm;
Green – 560 nm ± 16 nm.
Samen met AgriWatch verwerken we deze data in leesbare kaarten waarmee proef- en controlestroken vergeleken kunnen worden.
Naast de data die we zelf verzamelen maakt AgriWatch ook gebruik van historische satellietdata en hoogtedata, hiermee kan een redelijk accuraat overzicht gemaakt worden van de historische prestaties van een perceel. Hiermee wordt de kans dat de historisch gezien ‘slechte’ stukken van een perceel met de ‘goede’ worden vergeleken.
Bodemvochtigheid – Farm21
Regeneratieve landbouwmethodes kunnen veel koolstof opslaan in de bodem, koolstof staat er om bekend een positieve invloed te hebben op de waterbergingscapaciteit van een bodem. Een betere waterbergingscapaciteit is sterk gecorreleerd met een goede oogst, vooral in klimaten waar de variabiliteit van regenval hoog is. (3) Aangezien het klimaat verandert en Nederland kampt met steeds drogere jaren (4), willen we tijdens de proef meten wat voor effect de regeneratieve methodes hebben op het vasthouden van water in de bodem. Wanneer de bodem beter water vasthoudt, kan een agrariër besparen op irrigatie en zijn de opbrengsten in droge jaren zeer waarschijnlijk beter.
Al met al geven deze parameters een goed beeld over de bodemgezondheid. Wij zijn benieuwd of welke resultaten we af kunnen leiden van alle analyses die dit jaar gedaan worden. Belangrijk om te noemen is dat het project “Regeneratieve Landbouw Achterhoek 2025” door vertraging vanuit het RVO en het ontzettend natte najaar één jaar duurt in plaats van drie, hierdoor meten we zeer waarschijnlijk minder effect dan dat we in eerste instantie hadden gehoopt, maar desalniettemin zijn we benieuwd naar de resultaten.
Referenties
1. Wagg, C., Bender, S.F., Widmer, F., & van der Heijden, M.G.A. (2018). Microbial diversity drives multifunctionality in terrestrial ecosystems. Nature Communications, 9(1), 1-10. https://doi.org/10.1038/s41467-018-05462-w
2. Verzeaux, J., French, K.E., Allard, V., Cantarel, A.A.M., & Clément, J.C. (2023). Diverse soil microbiomes mitigate crop diseases and enhance yield under different fertilization strategies. European Journal of Soil Biology, 98, 103491. https://doi.org/10.1016/j.ejsobi.2023.103491
3. Crowther, T.W., van den Hoogen, J., Wan, J., Mayes, M.A., Keiser, A.D., & Mo, L. (2019). The global soil community and its influence on biogeochemistry. Geoderma, 350, 199-207. https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2019.03.015
4. Waterschappen. (2023). Droogteseizoen begint met veel regen. Waterschappen. https://www.waterschappen.nl/droogteseizoen-begint-met-veel-regen/
